مروری بر نتایج یك پژوهش؛
چرا برخی زنان ماموگرافی انجام نمی دهند؟
به گزارش آجاک باآنکه انجام ماموگرافی در تشخیص زودهنگام سرطان پستان اهمیت زیادی دارد، برخی زنان حتی بستگان افراد مبتلا به سرطان پستان، مبادرت به انجام ماموگرافی نمی کنند. پژوهشگران در یک مطالعه علل این مورد را بررسی کردند.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، سرطان پستان شایع ترین سرطان زنان در جهان و ایران است و همینطور بعنوان نخستین علت مرگ ومیر ناشی از سرطان، در میان زنان ایرانی به حساب می آید.
یکی از طریق های کنترل این بیماری انجام غربالگری ها و تشخیص زودهنگام آن است. با عنایت به این که امکان غربالگری در جمعیت عمومی وجود ندارد، تشخیص زودهنگام این سرطان در زنان پرخطر یکی از طریق های کنترل این بیماری است.
ماموگرافی از طریق های تشخیص سرطان پستان است؛ اما متاسفانه بیشتر افراد علاقه ای به انجام ماموگرافی ندارند. این مورد در زنان با سابقه فامیلی سرطان پستان که یکی از گروههای پرخطر این بیماری محسوب می شوند، مساله مهمی است.
میزان انجام ماموگرافی در کشورهای توسعه یافته متفاوت می باشد. در ایران میزان انجام ماموگرافی در جمعیت زنان ۴۰ تا ۵۹ سال، سه تا ۲۶ درصد تخمین زده می شود که این میزان بسیار نامناسب است. چونکه زنانی هستند که علیرغم در خطر بودن، بنا به علل بسیار متفاوت، برای تشخیص زودهنگام این بیماری اقدام نمی کنند.
با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهشگران مطالعه ای انجام دادند و موانع و مشکلات عدم انجام ماموگرافی را در بستگان زنان مبتلا به سرطان پستان در تهران، بررسی کردند.
برای انجام این مطالعه کیفی ۱۶۰ نفر از بستگان درجه یک و ۱۱۸ نفر از بستگان درجه دو بیماران مبتلا به سرطان پستان، از راه مصاحبه مورد بررسی قرار گرفتند.
داده های به دست آمده از مصاحبه ها، بعد از پیاده سازی دسته بندی شده و مورد تحلیل قرار گرفتند.
اکثر بستگان درجه یک، خواهران بیماران و اغلب بستگان درجه دو بیماران، خاله های بیماران مبتلا به سرطان پستان بودند. زنان مبتلا به سرطان پستان گاهی بیماری خویش را از بستگان پنهان کرده و در صورت اصرار پژوهشگر عکس از خانه های خویش را جهت شرکت در مطالعه معرفی می کردند.
در تحلیل یافته های به دست آمده از این پژوهش، مشخص شد که از بستگان درجه یک و بستگان درجه دو بیماران مبتلا به سرطان پستان برای عدم انجام ماموگرافی علل گوناگونی (۷۳ دلیل) را عنوان می کردند که این علل در پنج مضمون کلی ترس، مسائل و مشکلات زندگی، عدم آگاهی کافی در مورد سرطان پستان، باورها و نگرش های نادرست و مسائل مالی و دسترسی تقسیم می شدند.
ترس یکی از علل مهم بیان شده توسط زنان بود که خود شامل انواع ترس شامل ترس از انجام ماموگرافی، ترس از عوارض درمانی پس از تشخیص سرطان و ترس از عواقب اجتماعی تشخیص و درمان سرطان بودند.
در این مطالعه شرکت کنندگان مسائل و مشکلات زندگی را یکی دیگر از موانع انجام ماموگرافی می دانستند. این شرکت کنندگان مشکلاتی شامل سهل انگاری و فراموشی، بی توجهی به سلامتی، درگیر بیماری های دیگر، بودن کار و مشغولیت زیاد، نداشتن مرخصی، مخالفت همسر، خانه نشینی و بیکاری، داشتن فرزند خردسال و... را مطرح می کردند.
در این مطالعه برخی عنوان کردند که در مورد سرطان پستان آگاهی و اطلاعات کافی ندارند و پزشکان، خانواده، دوستان، کارکنان بهداشتی و درمانی و... به آنها در مورد انجام ماموگرافی، سفارش ای نکرده اند.
برخی افراد باورها و نگرش های نادرستی در مورد انجام ماموگرافی داشتند. این باورها در پنج دسته پایین بودن حساسیت درک شده، عدم باور به دقت و اثربخشی تشخیص، عدم باور به فایده تشخیص سرطان، باور به تأثیر ماموگرافی در ایجاد عوارض و بیماری و احساس خجالت و شرم از ماموگرافی تقسیم بندی می شدند.
همچنین برخی افراد مسائل مالی مانند مشکلات مالی و بیمه ای عدم دسترسی به مراکز معتبر را بعنوان علل عدم انجام ماموگرافی مطرح می کردند.
نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که برخلاف لزوم انجام ماموگرافی برای تشخیص زودهنگام بستگان زنان مبتلا به سرطان پستان، آنها انجام غربالگری و ماموگرافی را نادیده می گیرند. از طرفی سیستم بهداشت و درمان کشور هم از این زنان که جزء افراد پر خطر مبتلا شدن به این بیماری هستند غفلت می کند.
بر همین اساس پژوهشگران این مطالعه پیشنهاد می کنند که سیستم خدمات بهداشتی و درمانی کشور آموزشهای جامعه و اثر بخشی برای بستگان زنان مبتلا به سرطان پستان با هدف رفع موانع غربالگری ارتقاء آگاهی و رفع نگرش های نادرست پیش بینی نماید و همینطور تمهیدات و تاثیرات تسهیلات لازم برای انجام ماموگرافی برای تشخیص زودهنگام این بیماری را فراهم آورد.
در انجام این تحقیق کبری نوری از دانشگاه جامع علمی کاربردی تهران، پروانه صحرایی از شبکه بهداشت و درمان شهرستان کامیاران و نسترن کشاورز محمدی از دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه مرداد ماه سالجاری به صورت مقاله علمی با عنوان «بررسی موانع انجام غربالگری ماموگرافیک در بستگان مبتلایان به سرطان پستان» در فصلنامه بیماری های پستان ایران انتشار یافته است.
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره