در قالب یك پژوهش مطرح شد
رواج مصرف غذاهای غیرخانگی
آجاك: انقلاب صنعتی ضمن ایجاد دگرگونی های كمی و كیفی بسیار در عموم تجارب بشری، تغییر و تحولات گسترده ای را در رفتارهای در رابطه با تغذیه نیز به وجود آورده است كه رواج مصرف غذاهای غیر خانگی یكی از نمونه های بارز این دست از تغییرات محسوب می شود.
به گزارش آجاك به نقل از ایسنا، هر موجود زنده برای بقا، تداوم حیات و حفظ سلامت، پیوسته نیاز به دریافت غذا، انرژی و مواد غذایی دارد.
شهرنشینی و صنعتی شدن، در كنار تغییرات پردامنه دیگری كه در سازمان كار، زندگی خانوادگی و سازمان اجتماعی به وجود آورده، باعث شده تا اشكال جدیدتری از سبك غذاخوردن نیز ظهور پیدا كند. به همین علت غذاهای غیرخانگی به یكی از دغدغه های مهم و روزمره ساكنان عموما پرمشغلهِ شهرهای بزرگ امروزی تبدیل گشته و نقش مهمی در تجارب غذایی افراد پیدا كرده است.
در پژوهشی كه درباب "ارتباط تمایزطلبی و دانش تغذیه ای با الگوی مصرف غذای غیر خانگی" توسط تیم پژوهشگران متشكل از توكل آقایاری هیر (دانشیار جمعیت شناسی دانشگاه تبریز)، محمد عباس زاده (استاد جامعه شناسی) و ابراهیم محمدپور (دانشجوی دكتری جامعه شناسی) انجام شده، آمده است: « هرچند تمایز طلبی بعنوان یك متغیر اجتماعی فرهنگی این توانایی را دارد كه تجارب مربوط به غذای غیر خانگی را تحت تاثیر قرار دهد، با این وجود بنظر می رسد این متغیر خود می تواند تحت تاثیر شرایط زمینه ای همچون پایگاه اقتصادی-اجتماعی، جنس و همین طور اطلاعات و دانسته های غذایی و تغذیه ای افراد تعدیل شود. از آنجایی كه تجارب غذایی اغلب بعنوان راهی برای تامین نیازهای زیستی نیز بوده ودر عمل تبعات انتخاب های غذایی روی سلامت و شرایط زیستی افراد نیز موثر هستند، از ین جهت، انتظار می رود نه صرفا تمایز طلبی، بلكه متغیرهایی مانند سواد تغذیه ای، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، و جنس كه هم امكان و زمینه تمایز طلبی و هم شرایط انتخاب های غذایی را شكل می دهند، بعنوان متغیرهای تعدیلی نیازمند دقت و توجه باشند.»
پژوهشگران درباب "مصرف نمایشی" می گویند: « طبقه مرفه گروهی از مردم هستند كه با عنایت به درآمد زیاد خود، همواره در این سودا هستند كه از اوقات فراغت خود لذت ببرند. افراد این طبقه، صرفا قصد ارضای نیازهای فیزیكی، روانی و روشن فكرانه خودرا نداشته بلكه همواره كالاهایی را برای خودنمایی و نه رفع نیاز، مصرف می كنند. مصرف نمایشی غذا نیز همیشه بعنوان معرفی برای نشان دادن جایگاه اجتماعی اقتصادی افراد دارای اهمیت بوده است.
علاوه بر این افراد نه تنها خودشان را با مصرف غذاهای نوع خاص معرفی می كنند بلكه نحوه مصرف غذا (مانند محل مصرف، كیفیت مصرف و نظایر این ها) نیز برای همین منظور استفاده می شود. از این نظر در مجموعه رفتاری آدمی، كم و كیف غذا خوردن، در دسترس ترین و راحت ترین وسیله انتقال پیام های وی به دیگران است. هر غذا، نقش یك پیام را دارد و این كه كجا غذا می خوریم به اندازه این كه چه چیزی می خوریم، در انتقال پیام ما به دیگران مهمست.»
یافته ها نشان می دهند: « تمایز طلبی می تواند غذای بیرون از خانه را تحت تاثیر قرار دهد، با این وجود، این تاثیر می تواند تحت شرایطی تعدیل شود. همچون متغییرهایی كه برمبنای ادبیات تجربی تحقیق، می تواند تاثیر ناشی از تمایزطلبی بر الگوی غذای غیرخانگی را تعدیل كند، پایگاه اقتصادی- اجتماعی افراد است. بنظر می رسد افراد برای تمایزطلبی، بایستی جایگاه بالایی را در نردبان اقتصادی اجتماعی جامعه دارا باشند. مبتنی بر ادبیات موجود نیز انتظار می رود این تجربه (تمایزطلبی) در میان افراد متعلق به طبقات بالای اجتماعی بیشتر رواج داشته باشد.
همین طور تحقیقات نشان داده است افرادی كه پایگاه اقتصادی اجتماعی پایینی داشتند، غذاهایی با كیفیت كمتر (پرچرب، با فیبر كمتر و پروتئین كمتر) مصرف كرده و همین طور افرادی كه متعلق به پایگاه اقتصادی-اجتماعی بالاتر بودند، غذاهای با كیفیت بالا (كم چرب و دارای فیبر و پروتئین بیشتر) مصرف كرده اند.»
در نتایج این پژوهش آمده است: « تجارب غذای غیر خانگی (به عنوان قسمتی از تجارب عمومی تغذیه ای انسان) در متن زندگی امروزین شهری، نقش به سزایی را ایفا می كند. در واقع شرایط زندگی امروزی باعث شده تا خیلی از افراد در زمینه تجارب غذایی خود تجدید نظر كرده و بیشتر به سمت مصرف غذاهای غیرخانگی كشیده شوند. بین تمایز طلبی و میزان مصرف غذاهای غیر خانگی رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد، بدین نحو كه با بالا رفتن میزان تمایزطلبی، مصرف غذاهای غیرخانگی نیز بیشتر می شود.
همین طور دانش تغذیه ای رابطه معنادار و معكوسی با میزان مصرف غذاهای غیرخانگی دارد. با بالا رفتن میزان سواد تغذیه ای، میزان مصرف غذاهای غیرخانگی كاهش پیدا می كند. دانش تغذیه ای تاثیر قابل توجهی بر رفتارهای تغذیه ای، به ویژه مصرف غذاهای غیر خانگی، داشته و نقش بسزایی در اتخاذ عادت های غذایی سالم دارد. در واقع افرادی كه دانش تغذیه ای بالایی دارند در مورد مصرف كردن یا مصرف نكردن غذاهای غیرخانگی عقلانی عمل می كنند و همین مسئله سبب تحت تاثیر قرار گرفتن انتخاب آنان در مصرف غذاهای غیر خانگی می شود.»
این پژوهش در شماره یكم مجله علوم اجتماعی دانشكده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد انتشار یافته است.
منبع: آجاك
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره