در نهمین نشست مبانی ایران شناختی پیشرفت عنوان شد
هویت ملی، موتور محرکه رشد و گسترش کشور
به گزارش آجاک، ادبیات رایج موجود در ایران معاصر که بیشتر ماهیت نظری و سیاسی معطوف به قدرت داشته اند، لازمه پیشرفت را تمرکز زدایی و کثرت گرایی دانسته و در مورد نقش ملیت و هویت ملی سکوت اختیار کرده و گاه آنرا مانع پیشرفت دانسته است. این دیدگاه باتوجه به تجربه تاریخی ایران و هم تحولات نوین پژوهشی و نظری در علوم اجتماعی قابل نقد است و دستاوردهای منفی در پیشرفت ایران در بردارد.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، به نقل از دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، نهمین نشست از سلسله نشست های «مبانی ایران شناختی پیشرفت» با موضوع «نقش هویت ملی در پیشرفت ایران» با سخنرانی دکتر حمید احمدی، استاد دانشگاه تهران، در محل مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اجرا شد. دبیر این نشست تخصصی، دکتر موسی عنبری، استاد دانشگاه تهران بود.
دکتر احمدی در شروع سخنان خود ضمن اشاره به اهمیت هویت ملی در فرایند توسعه و پیشرفت کشور اظهار داشت: هویت ملی هر ملت، همچون ستون فقرات فرهنگی و اجتماعی آن، نقش تعیین کننده ای در تشکیل به مسیر پیشرفت دارد و بدون فهم درست و عمیق از آن، برنامه ریزی های توسعه ای هیچ گاه کامل نخواهند بود.
وی ادامه داد: ایران با تاریخ و تمدنی چند هزارساله، از ظرفیتهای منحصر به فردی در حوزه هویت ملی برخوردارست که اگر به درستی بازشناسی و تقویت شود، می تواند موتور محرکه پیشرفت کشور باشد.
اهمیت هویت ملی در پیشرفت کشور
دکتر احمدی با تاکید بر اینکه هویت ملی تنها محدود به تاریخ و جغرافیا نیست، اظهار داشت: هویت ملی تلفیقی از فرهنگ، زبان، آداب و رسوم، تاریخ مشترک و باورهای اجتماعی است. این هویت نه فقط در حفظ انسجام اجتماعی اهمیت دارد، بلکه در ایجاد حس تعلق و انگیزه در جامعه برای توسعه و نوآوری نیز نقش دارد.
وی ادامه داد: گاهی تصور می شود که توسعه فقط به سرمایه گذاری اقتصادی یا تکنولوژی مربوط است، اما تجربه جهانی نشان داده است که توسعه بدون پشتوانه فرهنگی و هویتی پایدار نخواهد بود.
وی ضمن اشاره به مثال های تاریخی از ملت هایی که هویت ملی خویش را فراموش کرده اند، اظهار داشت: ملت هایی که هویت خویش را از دست داده اند، حتی اگر منابع اقتصادی قابل توجهی داشته باشند، در بلند مدت با بحران انسجام اجتماعی و ضعف در توسعه رو به رو شده اند.
دکتر احمدی اضافه کرد: ایران، با وجود فشارهای خارجی و تحولات گوناگون تاریخی، توانسته است هویت ملی خویش را حفظ کند و این یکی از دلیلهای ماندگاری و قدرت اجتماعی کشور است.
ایشان در ادامه به خاصیت های خاص هویت ملی ایران اشاره نمود و اظهار داشت: هویت ملی ایرانی دارای خاصیت های ترکیبی و چندلایه است. این هویت نه فقط ریشه در فرهنگ و تاریخ کهن ایران دارد، بلکه با دین، اخلاق و نظام ارزش های اجتماعی نیز پیوند خورده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: این خاصیت ترکیبی سبب شده است که هویت ملی ایرانی، منعطف و با این وجود پایدار باشد، و بتواند در برخورد با تغییرات اجتماعی و سیاسی مقاومت کند.
او همینطور تاکید کرد: یکی از نکات مهم در فهم هویت ملی ایران، توجه به نقش زبان و ادبیات است. زبان فارسی، علاوه بر نقش ارتباطی، حامل ارزش ها و مفاهیم فرهنگی عمیق است که هویت ایرانی را بازتولید می کند.
احمدی اضافه کرد: ادبیات و هنر ایرانی نیز همیشه به تقویت حس تعلق ملی کمک کرده و می تواند بعنوان ابزار نرم توسعه فرهنگی و اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.
هویت ملی و انسجام اجتماعی
دکتر حمید احمدی، استاد دانشگاه تهران در قسمت دیگری از سخنان خود، ارتباط میان هویت ملی و انسجام اجتماعی را برجسته کرد.
وی اظهار داشت: انسجام اجتماعی بدون وجود هویت ملی محکم، لطمه پذیر است. جامعه ای که اعضاء آن خویش را بخشی از یک هویت مشترک نمی دانند، نمی تواند در برخورد با چالش های اقتصادی، سیاسی یا امنیتی متحد عمل کند.
استاد دانشگاه تهران اضافه کرد: بر همین اساس، سیاستهای توسعه ای باید همیشه باتوجه به تقویت هویت ملی طراحی شوند، تا جامعه در راه پیشرفت پایدار حرکت نماید. هویت ملی تنها یک مسئله نظری یا فرهنگی نیست؛ بلکه عملیاتی است و باید در همه حوزه های اجتماعی، آموزشی و رسانه ای بازتاب داشته باشد. بدون این بازتاب، سرمایه اجتماعی ضروری جهت توسعه شکل نخواهد گرفت.
دکتر احمدی با اشاره به اینکه هویت ملی حتی در عرصه اقتصادی نیز نقش مهمی دارد، اظهار داشت: سرمایه گذاری و کارآفرینی تنها با انگیزه های اقتصادی پایدار نمی مانند. وقتی افراد احساس تعلق به جامعه و هویت ملی خود داشته باشند، انگیزه برای تلاش، نوآوری و مشارکت در پروژه های توسعه ای بیشتر می شود.
وی ادامه داد: این مساله نشان داده است که هویت ملی یک سرمایه غیرمادی، اما تعیین کننده برای پیشرفت اقتصادی کشور است. تجارب کشورهای پیشرفته نشان داده است که هویت ملی قوی، بستر مناسبی برای جذب و نگهداشت نیروی انسانی ماهر، فراهم می آورد. وقتی افراد حس کنند در جامعه ای با هویت مشترک زندگی می کنند، انگیزه برای مشارکت در تولید و توسعه نیز بیشتر می شود.
چالش ها در راه تقویت هویت ملی
دکتر احمدی ضمن اشاره به برخی چالش های موجود در تقویت هویت ملی ایران، اظهار داشت: یکی از چالش ها، تاثیر رسانه ها و جریان های فرهنگی خارجی است که می تواند هویت ملی را تضعیف کند. این امر نیازمند توجه به سیاستهای فرهنگی و رسانه ای هوشمند است. با این وجود، فرصتهای خیلی زیادی نیز وجود دارد. ایران با وجود جمعیت جوان و تحصیل کرده، ظرفیت بالایی برای بازتولید و تقویت هویت ملی دارد.
وی ادامه داد: آموزش، رسانه، هنر و ادبیات می توانند به شکل هدفمند در تقویت هویت ملی ایفای نقش کنند. وقتی هویت ملی تقویت شود، همه برنامه های توسعه ای کشور اثربخشی بیشتری خواهند داشت.
دکتر احمدی در قسمت دیگری از سخنان خود به نقش دانشگاه ها و نظام آموزشی در تقویت هویت ملی اشاره نمود و اظهار داشت: دانشگاه ها باید علاوه بر آموزش مهارت های علمی، به بازشناسی و تقویت هویت ملی دانشجویان نیز بپردازند. این کار به تشکیل نسل آینده ای کمک می نماید که هم علم و تخصص دارد و هم به ارزش ها و هویت ملی خود پایبند است. این نسل می تواند موتور محرکه توسعه پایدار و پیشرفت ایران باشد.
او همینطور اضافه کرد: برنامه های فرهنگی و علمی دانشگاه ها باید با نگاه ایران شناختی طراحی شود و دانشجویان را با تاریخ، فرهنگ و ارزش های ایران آشنا کند تا حس تعلق و مسئولیت اجتماعی در آنها شکل بگیرد.
دکتر احمدی در ادامه سخنان خود، نقش هویت ملی در سیاستگذاری کلان کشور را مورد تأکید قرار داد و اظهار داشت: سیاست گذاران باید در همه تصمیم گیری ها، هویت ملی را مدنظر قرار دهند. سیاستهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی امنیتی باید باتوجه به تقویت انسجام و هویت ملی طراحی شوند. بی توجهی به هویت ملی در سیاستگذاری می تواند موجب شکست پروژه های توسعه ای شود، حتی اگر منابع مالی و انسانی کافی در دسترس باشد.
او همینطور اضافه کرد: تجربه کشورهای موفق نشان داده است که هویت ملی قوی، پایه ای برای سیاستهای موفق داخلی و خارجی است. کشورهایی که هویت ملی خویش را تقویت کرده اند، در برخورد با چالش ها و بحران ها، تاب آوری بالاتری داشته اند.
دکتر احمدی در ادامه به اهمیت رسانه ها در تقویت یا تضعیف هویت ملی اشاره نمود و اظهار داشت: رسانه ها و فضای مجازی نقش خیلی مهمی در تشکیل به هویت جمعی دارند. رسانه ای که بتواند تاریخ، فرهنگ و دستیافته های ملی را بشکل جذاب و صحیح منتقل کند، می تواند حس تعلق ملی را تقویت کند. متاسفانه گاهی رسانه ها بدون توجه به اهمیت هویت ملی، ارزش های فرهنگی را نادیده می گیرند یا تصاویر تحریف شده ای ارایه می دهند که می تواند اثرات منفی بر نسل جوان داشته باشد.
وی تاکید کرد: برنامه های رسانه ای و محتوای فرهنگی باید با دقت طراحی شود تا نه فقط سرگرمی، بلکه آموزش و تقویت هویت ملی را نیز پوشش دهد. رسانه های ملی باید سرمایه اجتماعی کشور را از راه بازشناسی هویت ملی تقویت نمایند.
هویت ملی و هویت منطقه ای
این استاد دانشگاه تهران با بیان این نکته که هویت ملی با هویت های محلی و منطقه ای تضاد ندارد، اظهار داشت: هویت ملی ایران شامل تمام هویت های قومی، مذهبی و محلی است. ما باید یاد بگیریم که هویت ملی، تلفیقی و جامع است و جایگزین هویت های محلی نمی شود بلکه آنها را غنی تر می کند.
وی ادامه داد: گاهی برخی تصور می کنند که هویت ملی، هویت یکسان و خشک است، در حالیکه ایران نمونه ای از هویت ترکیبی است که می تواند تنوع را در درون خود حفظ کند و با این وجود وحدت ملی را تأیید کند. به این علت سیاستهای توسعه باید همزمان با تقویت هویت ملی، به هویت های محلی و فرهنگی نیز احترام بگذارند تا انسجام اجتماعی تقویت شود.
دکتر احمدی بخش مهمی از سخنان خویش را به نسل جوان اختصاص داد و اظهار داشت: نسل جوان آینده کشور است و آینده توسعه به دست آنها رقم خواهد خورد. اگر این نسل هویت ملی خویش را ندانند یا نسبت به آن بی تفاوت باشند، توسعه پایدار محقق نخواهد شد. آموزش رسمی و غیررسمی، فعالیتهای فرهنگی و هنری، و برنامه های اجتماعی باید به نسل جوان کمک کنند تا هویت ملی خویش را بشکل عملی در زندگی روزمره تجربه کنند.
وی ادامه داد: نسل جوان باید بداند که پیشرفت اقتصادی، فناوری و علمی بدون پشتوانه هویتی پایدار نمی ماند. جوانانی که هویت خویش را می فهمند و به آن افتخار می کنند، انگیزه بیشتری برای کار و تلاش خواهند داشت.
دکتر احمدی با تاکید بر اهمیت مشارکت اجتماعی اظهار داشت: هویت ملی قوی، مشارکت اجتماعی فعال را به دنبال دارد. وقتی مردم احساس کنند، بخشی از یک ملت با تاریخ و فرهنگ مشترک هستند، در مسایل اجتماعی و تصمیم گیری های جمعی مشارکت می کنند. از همین رو، بازشناسی هویت ملی یک ضرورت راهبردی برای توسعه اجتماعی و سیاسی کشور است و نادیده گرفتن آن می تواند انسجام جامعه را به خطر بیندازد.
او همینطور اظهار داشت: در پروژه های توسعه ای، نباید فقط به شاخصهای اقتصادی یا فناوری توجه کرد. شاخصهای فرهنگی و اجتماعی نیز باید لحاظ شود تا هویت ملی بعنوان یک دارایی غیرمادی، در راه پیشرفت به کار گرفته شود.
هویت ملی و امنیت ملی
دکتر احمدی در ادامه به ارتباط هویت ملی با امنیت ملی اشاره نمود و اظهار داشت: هویت ملی، پایه ای برای امنیت کشور است. وقتی مردم هویت ملی خویش را بشناسند و به آن پایبند باشند، کشور در مقابل تهدیدات داخلی و خارجی تاب آوری بیشتری خواهد داشت. امنیت اجتماعی و امنیت ملی بدون انسجام هویتی، شکننده و لطمه پذیر خواهد بود.
دکتر احمدی با تاکید بر اهمیت استمرار توجه به هویت ملی در فرایند توسعه و پیشرفت ایران اظهار داشت: هویت ملی، موتور محرکه پیشبرد و ترقی کشور است. این هویت باید در همه ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تقویت شود تا ایران بتواند مسیر پیشرفت پایدار و مستمر را طی نماید. بالاخره، هویت ملی چیزی است که ایرانی ها را در همه دوران ها متحد کرده و خواهدنمود و بدون آن هیچ برنامه توسعه ای موفق نخواهد بود.
وی در خاتمه اظهار داشت: برگزاری نشست هایی مانند این، فرصتی پرارزش برای بازشناسی و تبادل نظر در رابطه با هویت ملی و نقش آن در پیشرفت ایران است و امیدوارم این گفتگوها به سیاستگذاری ها و اقدامات عملی منجر شود.
خلاصه اینکه به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، به نقل از دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، نهمین نشست از سلسله نشست های مبانی ایران شناختی پیشرفت با موضوع نقش هویت ملی در پیشرفت ایران با سخنرانی دکتر حمید احمدی، استاد دانشگاه تهران، در محل مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اجرا شد. وی ضمن اشاره به مثال های تاریخی از ملت هایی که هویت ملی خویش را فراموش کرده اند، عنوان کرد: ملت هایی که هویت خویش را از دست داده اند، حتی اگر منابع اقتصادی قابل توجهی داشته باشند، در طولانی مدت با بحران انسجام اجتماعی و ضعف در توسعه مواجه شده اند. با این حال، موقعیت های خیلی زیادی نیز وجود دارد.
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظر بینندگان آجاک در این باره