نگرانی ها درباره افزایش ادعاهای اغراق آمیز در مقالات علمی؛
لحن تردیدی مقاله های علمی در 2 دهه گذشته کاهش یافته است
آجاک: یک مطالعه در مورد زبانِ مقالات منتشرشده در مجله ساینس از سال 1997 تا 2021 نگرانی در مورد ادعاهای اغراق آمیز را بیشتر می کند.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا و به نقل از ساینس، دانشمندانِ دقیق می دانند که باید در یافته ها و نتیجه گیری های مقالاتشان به عدم قطعیت اعتراف کنند. اما یک مطالعه نشان داده است که در خلال دو دهه گذشته در یکی از مجلات برجسته، فراوانی کلمات تردیدی مانند «ممکن است» و «احتمالاً» حدود ۴۰ درصد کاسته شده است.
برخی ناظران می گویند که اگر این روند سراسر ادبیات علمی را تصرف کند، نشان دهنده افزایش نگران کننده ادعاهای غیرقابل اعتماد و اغراق آمیز است. «ملیسا ویلر» (Melissa Wheeler)؛ روان شناس اجتماعی در دانشگاه فناوری سوئینبرن که در این مطالعه شرکت نداشته، می گوید: تردید کردن و خودداری از اظهارنظر قطعی و اجتناب از اعتماد بیش از اندازه برای ارتباط برقرار کردن با آنچه که داده های فرد واقعاً می گوید و آنچه که تنها اشاره به آن دارد، حیاتی می باشد. اگر نوشته های دانشگاهی به میزان بیشتری درگیر لفاظی شوند، رمزگشایی کردن از آنچه که پیشگامانه و در واقع بدیع است، برای خوانندگان دشوارتر می شود.
یک تحلیل و بررسی جدید که یکی از بزرگ ترین کارهای در نوع خودش است، بیشتر از دو هزار و ۶۰۰ مقاله تحقیقاتی منتشرشده در سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۲۱ در مجله ساینس (Science) را مورد بررسی قرار داده است. این گروه تحقیقاتی مجله ساینس را انتخاب کردند، چون که این مجله مقاله هایی در رشته های مختلف منتشر می کند. این گروه تحقیقاتی، مقاله ها را برای یافتن حدود ۵۰ عبارت تردیدی مانند «می تواند»، «به نظر می رسد»، «تقریباً» و... جستجو کردند. فراوانی این کلمات تردیدی از ۱۱۵.۸ مورد در هر ۱۰ هزار کلمه در سال ۱۹۹۷ به ۶۷.۴۲ کلمه در هر ۱۰ هزار کلمه در سال ۲۰۲۱ کاسته شده است.
«کن هایلند» (Ken Hyland) زبان شناس دانشگاه آنگلیای شرقی در انگلستان که در این مطالعه مشارکت نداشته است، می گوید: این مطالعه به دیگر یافته های پیشین اضافه می شود که «بی میلی فزاینده به ارزان فروشی پژوهش خود، در دنیای رقابتی دانشگاهی» را نشان داده است. تحلیل و بررسی مجلات علمی دیگر، همچون مقاله ای که در سال ۲۰۲۲ تقریبا همان گروه از مقالات ساینس را مورد بررسی قرار داده، استفاده روبه رشد لحن مثبت و تبلیغاتی را نشان داده اند. این لحن مثبت و تبلیغاتی با کلماتی مانند «پیشگامانه» و «بی سابقه» بیان می شوند و امکان دارد که به ادعاهای اغراق آمیز منجر شوند.
بر اساس این مطالعه که در شماره آگوست مجله ساینتومتریکس (Scientometrics) انتشار یافته است، تردید کم تر امکان دارد استراتژی ظریف نویسندگان برای فروش نتایج خود به سردبیران مجلات و خوانندگان بعنوان جایگزینی برای اغراق آشکار باشد. «یینگ وی» (Ying Wei)؛ یکی از نویسندگان این مقاله و زبان شناس دانشگاه نانجینگ چین می گوید که این مورد باید دانشمندان را نگران کند؛ چون که «اساساً ماهیت دانش آکادمیک نامشخص است».
والدا وینسون (Valda Vinson)؛ سردبیر اجرایی که در سال ۱۹۹۹ به مجله ساینس پیوسته است، می گوید که انتظارات علم، در خصوص اینکه مقاله ها شواهد قابل اعتمادی عرضه می کنند، در طور دوره مطالعه کاهش پیدا نکرده است. او اشاره می کند که نویسندگان امکان دارد کم تر از کلمات تردیدی استفاده نمایند چون که سردبیران و ویراستاران مجلات به صورت فزاینده از نویسندگان می خواهند که اطلاعات پشتیبان بیشتری ارائه نمایند. او می گوید که یافته های انتشار یافته در نشریه ساینتومتریکس، امکان دارد منعکس کننده حرکت ویراستاران از سنت های قدیمی تر نوشته های علمی باشد که صداهای تردیدی و منفعل را تشویق می کنند. این سبک جای خویش را به لحن مدرن تر و غیر رسمی داده که با کلمات تردیدی کم تری مشخص شده است. او اضافه می کند که برای پیشگیری از اغراق، ما اگر شواهد قطعی نداشته باشیم، باید از شدت قطعیت زبان کم نماییم.
وینسون همینطور خاطر نشان می کند که مقاله انتشار یافته در نشریه ساینتومتریکس فقط به مقاله های انتشار یافته در چارچوب مقاله پژوهشی نگاه کرده است. این مقالات در گذشته برای چند مقاله برجسته ای که احیانا به صورت ویژه تردید کم تری داشتند، کنار گذاشته می شدند. در طول دوره مطالعه، علم به صورت فزاینده ای یافته های بیشتری را در چارچوب مقاله های پژوهشی تغییر داده است.
ویلر می گوید: سبک نوشتاری غیر رسمی تر در مقاله های پژوهشی اگر آنها را برای سیاست گذاران و عموم مردم قابل درک تر کند، امکان دارد جنبه مثبتی داشته باشد. او و همکارانش در سال ۲۰۲۱ در یک مطالعه که در مجله ساینتومتریکس انتشار یافته و در آن چکیده حدود ۸۰۰ هزار مقاله انتشار یافته در مجلات روان شناسی را بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۶ تحلیل و بررسی کردند، به این نتیجه رسیدند. اما این مطالعه همینطور علامت اخطار افزایش ۲۴ درصدی شاخصی در مورد «قدرت و نفوذ» (clout) را در این دوره زمانی نشان داده است. قدرت و نفوذ یک معیار زبانی است که منعکس کننده زبانی شبیه به عبارت «به نظر کارشناسی من» است. این عبارت، مطمئن و مقتدر است و شاید در بعضی موارد بیش از اندازه مطمئن باشد.
ویلر اخطار می دهد که باآنکه سردبیران و داوران مجله ها باید مراقب ادعاهای اغراق آمیز باشند، ولی نباید تمام مسئولیت را بر عهده بگیرند. او می گوید: «این مبحث همینطور بر عهده دانشگاه ها و مؤسسه های پژوهشی است که برای کیفیت خروجی پژوهشگران ارزش بیشتری نسبت به کمیت قائل باشند. این امر فرصت بیشتری را برای دانشگاهیان فراهم می آورد تا تأمل بیشتری کنند و بیشتر عمیق شوند و به جای اینکه تا حد ممکن مقالات قابل انتشار بیشتری تولید کنند، کار معنادار انجام دهند».
با این حال «یینگ وی» تردیدی را اضافه می کند و می گوید: این مطالعه جدید نشان نمی دهد که چه چیزی موجب این کاهش مشاهده شده زبان تردیدی شده است. امکان دارد فشاری که دانشگاهیان به انتشار مقاله برای به دست آوردن تصدی، ارتقاء و شناخت حرفه ای با آن مواجهند، در این مورد نقش داشته باشد، ولی عوامل دیگری نیز امکان دارد وجود داشته باشد. او اعتقاد دارد که یافتن ماهیت این ارتباط نیازمند مطالعه بیشتر است.
منبع: آجاك
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره