در یك پژوهش جدید مطرح شد
آبیاری با پساب شهری و تبدیل گیاهان به منبع فلزات سنگین
آجاک: به گزارش آجاک، محققان کشور در تحقیقی که در حوزه علوم کشاورزی و محیط زیست انجام داده اند، به این مورد اشاره کرده اند که استفاده از پساب شهری در آبیاری محصولات کشاورزی می تواند موجبات تجمع فلزات سنگین در اندام های خوراکی گیاهان را فراهم آورد.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، استفاده از پساب تصفیه خانه های فاضلاب در کشاورزی و صنعت، مزایای مختلفی از قبیل فراهم کردن یک منبع آب ارزان و دائمی، کاهش هزینه های تصفیه، آزادسازی قسمتی از منابع آب باکیفیت خوب برای سایر مصارف و کاهش اثرات زیست محیطی دفع پساب به منابع آبی را بدنبال دارد. استفاده از فاضلاب شهری که زمانی فقط به عنوان یک منبع آلودگی تلقی می شد، اکنون به عنوان منبعی سرشار از عناصر کودی مورد نیاز گیاه مطرح است. پس چنین بنظر می رسد که بتوان از پساب تصفیه شده شهری و یا خانگی برای آبیاری گیاهان زراعی خصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک که با کمبود شدید آب روبه رو هستند، اقدام نمود.
آن گونه که پژوهشگران می گویند، به کارگیری پساب تصفیه شده جهت آبیاری، علاوه بر تامین آب، می تواند منبع غذایی خوبی برای گیاهان و تقویت خاک شود، بدین سبب می تواند جایگزین کودهای شیمیایی یا سبب صرفه جویی در مصرف آنها برای افزایش عملکرد گیاهان شود. گاهی افزایش عملکرد در اثر کاربرد پساب، چندین برابر عملکرد هنگام آبیاری با آب چاه است. اما این اقدام در کنار مزایایی که دارد، واجد نگرانی هایی نیز هست. اگر از بحث مشخص و واضح آلودگی های میکروبی بگذریم و فرض نماییم با پروسه تصفیه، این آلودگی ها به حداقل می رسند، نگرانی عمده دیگری که در این خصوص وجود دارد، جمع شدن فلزات سنگین در اندام های گیاهی است.
محققانی از دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر در همین رابطه، یک مطالعه پژوهشی را انجام داده اند که در آن به بررسی اثر پساب شهری بر انباشته شدن فلزات سنگین کادمیوم و سرب در خاک و در گیاه ذرت پرداخته شده است.
فاضل امیری، پژوهشگر گروه منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی بوشهر و همکارش، در پژوهش فوق، تأثیر چهار تیمار مختلف شامل پساب تصفیه خانه، پساب رقیق شده با آب آشامیدنی به نسبت یک به دو، آبیاری یک درمیان با پساب و آب آشامیدنی و بالاخره آب آشامیدنی به تنهایی را روی خاک کشت شده ذرت آزمایش کرده و سپس میزان سرب و کادمیوم جمع شده در خاک و گیاه را اندازه گیری کردند.
نتایج این آزمایش ها نشان داد که هرچه سطوح کادمیوم خاک بیشتر شود، غلظت و محتوای کادمیوم در ریشه و اندام هوایی گیاه نیز بیشتر می شود. بر طبق این نتایج، گیاه ذرت، توانایی بالایی در جذب و انتقال کادمیوم و سرب دارد و باتوجه به الگوی تجمع عناصر سنگین سرب و کادمیوم در ریشه گیاه ذرت، این گیاه می تواند در راستای انباشت فلزات سنگین در مزارع آبیاری شده با پساب مورد استفاده قرار گیرد.
این نتایج در حقیقت از دو سوی خوب و بد کاشت ذرت در خاک های آبیاری شده با پساب شهری حکایت دارند. سوی بد قضیه به این اشاره دارد که اگر ذرت برای مصرف انسان یا حیوان مورد استفاده قرار گیرد، این کار می تواند موجب انتقال فلزات سنگین فوق به بدن آنها شود. ولی سوی خوب قضیه هنگامی اتفاق می افتد که ما بخواهیم از گیاه ذرت به عنوان یک جمع آوری کننده فلزات کادمیوم و سرب از خاک و پاک سازی آن استفاده نمائیم.
امیری و همکارش می گویند: «پیشنهاد می شود که ارزیابی اثرات طولانی مدت پساب تصفیه شده شهری بر غلظت عناصر سنگین کادمیوم و سرب در خاک و گیاه ذرت و بر خواص خاک بررسی شود. هرچند که بایستی اذعان داشت که برمبنای سفارش های فنی، کاربرد پساب تصفیه شده امری اکید و قابل سفارش نیست، ولی در موارد ضروری و بوسیله رقیق کردن آن می توان اثرات مخرب این روش را کاهش داد».
این یافته ها در فصل نامه علمی پژوهشی «بهداشت محیط» که نشریه ای متعلق به دانشگاه علوم پزشکی البرز است، انتشار یافته اند.
منبع: acak.ir
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره