چطور می توان در مقابل آبله میمونی ایمن شد؟
به گزارش آجاک معاون تحقیقات و فناوری انستیتو پاستور ضمن بیان اینکه واکسن آبله انسانی یا smallpox، می تواند تا ۸۵ درصد از مبتلا شدن به آبله میمونی جلوگیری نماید، اظهار داشت: ویروس آبله مرغان اصلاً از خانواده ویروس های آبله نیست. بهتر است به آبله مرغان «واریسلا زوستر» بگوییم. از لحاظ طبقه بندی ویروس آبله مرغان جزو ویروس های عامل تبخال طبقه بندی می شود و اصلاً هیچ ارتباط ژنتیکی و شباهتی بین آن و آبله میمونی وجود ندارد.
دکتر مصطفی صالحی وزیری در گفتگو با ایسنا، در مورد ویروس آبله میمونی اظهار داشت: ویروس آبله میمونی یا Monkey Pox یک ویروس DNAدار از جنس اورتوپاکس ویروس (Orthopoxvirus) متعلق به خانواده پاکس ویریده (poxviridae) است که با ویروس آبله انسانی با نام واریولا یا smallpox خویشاوندی دارد.
معاون تحقیقات و فناوری انستیتو پاستور ضمن اشاره به پیشینه بیماری آبله انسانی، اشاره کرد: ریشه کنی بیماری آبله انسانی در سال ۱۹۸۰ به صورت رسمی توسط سازمان جهانی بهداشت اعلام گردید. این ریشه کنی بر اثر انجام واکسیناسیون گسترده در آن دوران بود. پس از ریشه کن شدن آبله انسانی، دیگر انواع بیماری های آبله مورد توجه قرار گرفتند و این مورد که کدام نوع از بیماری ها امکان دارد مشابه آبله در آینده جهان را گرفتار چالش کنند، قوت گرفت.
وی افزود: بر همین اساس؛ تحقیقاتی در این حوزه انجام شد و ویروس های شناسایی شده را دسته بندی کردند. در آن زمان بررسی ها نشان داد که یکی از تهدیدات، آبله میمونی است که هم اکنون، درحال دست و پنجه نرم کردن با آن هستیم.
دانشیار ویروس شناسی پزشکی مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید درباره شناسایی ویروس آبله میمونی، توضیح داد: این ویروس نخستین بار در سال ۱۹۵۸ میلادی، در میمون های یک آزمایشگاه در کشور دانمارک شناسایی شد. این میمون ها برای مطالعه بر روی ویروس فلج اطفال به این آزمایشگاه منتقل شده بودند.
وی ضمن اشاره به شناسایی نخستین موارد آبله میمونی در انسان در سال ۱۹۷۰، افزود: این ویروس حدودا هر ساله در آفریقا شناسایی می شد و یک ویروس اندمیک در کشورهای مرکز آفریقا و غرب آفریقا بود. در سالهای قبل، انتقال ویروس از قاره آفریقا به کشورهای اروپایی، آمریکایی و آسیایی اتفاق افتاد، ولی موارد بیماری در این کشورها خیلی محدود بود.
وی افزود: اخیرا، موارد بیماری در کشورهای مختلف و در قاره های مختلف بخصوص در کشورهای اروپایی با تعداد زیاد درحال شناسایی است.
منشأ شیوع اخیر آبله میمونی به صورت دقیق مشخص نیست
صالحی وزیری با اشاره به سبب نگران کننده بودن این موضوع، توضیح داد: به سبب اینکه افراد مبتلا به بیماری آبله میمونی هیچ ارتباطی با آفریقا نداشتند، این طغیان کمی سبب نگرانی شده است. در گذشته مواردی که در کشورهای غیر آفریقایی شناسایی می شدند، معمولا به کشورهایی مثل نیجریه و کنگو سفر داشتند و ارتباط اپیدمیولوژیک آنها با کشورهای اندمیک مشخص بود.
وی اضافه کرد: نکته مورد توجه دیگر این بود که بیشتر موارد مبتلا شدن در ماه های اخیر (در کشورهای دنیا) در مردان بین ۲۰ تا ۵۰ سال که با مردان دیگر رفتار پرخطر داشتند، مشاهده شده است. در صورتیکه در اپیدمی های قبلی موارد مبتلا شدن بیشتر در افرادی بود که با حیوانات در ارتباط بودند و در تماس با یک سری جونده این ویروس منتقل می شد.
معاون تحقیقات و فناوری انستیتو پاستور درمورد نحوه انتقال ویروس در مردان هم جنس گرا، اظهار داشت: با عنایت به اینکه در اختلال رابطه جنسی، ارتباط پوستی وجود دارد؛ امکان دارد ویروس از راه این ارتباط پوستی منتقل شده باشد. با اینکه که ویروس می تواند سبب ایجاد عفونت سیستمیک شود و کلیه اعضا را درگیر کند و امکان دارد از راه ترشحات ارگان های تناسلی این انتقال انجام شده باشد.
دانشیار ویروس شناسی پزشکی مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید درباره نحوه گردش ویروس آبله میمونی در شیوع اخیر، توضیح داد: نظریه اول که در این مورد مطرح شده، این است که احتمالاً ویروس از آفریقا به اروپا وارد شده، ولی در زمان پاندمی کووید-۱۹، مورد غفلت قرار گرفته و گسترش پیدا کرده است. در نظریه دیگر؛ شروع طغیان از کشوری غیر از آفریقا بوده و امکان دارد منشا زئونوز داشته باشد.
آبله میمونی چه عوارضی دارد؟
معاون تحقیقات و فناوری انستیتو پاستور در مورد شدت آبله میمونی، اظهار نمود: این بیماری بر مبنای اطلاعات گذشته ما، نوعی بیماری خودمحدودشونده است و بیماری شدیدی نیست. علایم آن با تب، بدن درد، سردرد، خستگی مفرط، بیحالی، ضعف و تورم غدد لنفاوی (لنف آدنوپاتی) بروز پیدا می کند؛ ولی عوارض دیگری هم می تواند داشته باشد.
وی افزود: پس از چند روز عوارض به صورت بثورات (راش) پوستی به صورت ماکول، پاپول، وزیکول، پوسچول و کراست تظاهر پیدا می کنند. کل دوره بیماری حدود دو تا چهار هفته می تواند ادامه پیدا کند، ولی در بعضی افرادی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، امکان دارد بیماری فرم شدیدی داشته باشد.
دانشیار ویروس شناسی پزشکی مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید افزود: امکان دارد در این افراد بیماری با عفونت های ثانویه باکتریایی هم همراه شود و عوارض ثانویه ایجاد شود و حتی امکان دارد در بعضی موارد منجر به مرگ هم شود.
وی در مورد نیای ویروس آبله میمونی و میزان مرگ ومیر آن، اظهار داشت: برای این ویروس، دو نوع نیا عنوان شده است. نیای اول، در ارتباط با غرب آفریقا است و مرگ ومیر آن حدود صفر تا ۶ درصد و بر مبنای برخی منابع، صفر تا ۳.۶ درصد ارزیابی شده است. میزان مرگ ومیر در نیای آفریقای مرکزی ویروس آبله میمونی هم از حدود صفر تا یازده درصد، می تواند متغیر باشد. موارد مرگ بیشتر در کودکان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، مشاهده شده است.
صالحی وزیری اشاره کرد: خوشبختانه در طغیانی که هم اکنون با آن مواجه هستیم، موارد مرگ در اثر این بیماری ثبت نشده و اغلب موارد، خودبه خود بهبود یافتند و این مورد نگرانی ها را کم تر می کند.
عضو هیئت علمی انستیتو پاستور ضمن اشاره به دیگر عوارض بیماری آبله میمونی، اظهار داشت: اگر ضایعات روی قرنیه چشم بیمار ایجاد شود، می تواند منجر به کوری شود.
ایمنی در مقابل آبله میمونی چگونه ایجاد می شود؟
معاون تحقیقات و فناوری انستیتو پاستور ابراز امیدواری کرد: خوشبختانه اگر موارد مبتلا شدن به بیماری آبله میمونی افزایش پیدا کند، به سادگی واکسن مؤثر ضد آن وجود دارد و میتوان آنرا در مقیاس زیاد تولید کرد و در دسترس گروههای پرخطر مثل کادر پزشکی و افراد گرفتار ضعف سیستم ایمنی قرار داد.
وی اضافه کرد: همینطور برای درمان این بیماری هم چند داروی ویروسی بعنوان کاندیدا معرفی شده است که عنوان شده یکی از آنها با نام تکوویریمت (Tecovirimat) تاییدیه FDA و تاییدیه اتحادیه اروپا را دارد.
دانشیار ویروس شناسی پزشکی مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید در مورد میزان جهش این ویروس، توضیح داد: قاعدتاً ویروس ها تغییر می کنند، ولی میزان تغییری که در مورد این ویروس اتفاق افتاده، نسبت به ویروس های RNAدار مثل کووید-۱۹ یا ویروس عامل ایدز و یا ویروس آنفلوآنزا ناچیز است و یک تا دو جهش (موتاسیون) آمینواسید در هر سال برای ویروس های جنس اورتوپاکس که آبله میمونی جزو آن است، تصور می شود.
صالحی وزیری در پاسخ به این سؤال که آیا ویروس آبله میمونی به ویروس آبله مرغان هم شباهت دارد و آیا مبتلا شدن به آبله مرغان و یا تزریق واکسن آن می تواند در مقابل آبله میمونی ایمنی ایجاد کند؟، توضیح داد: ویروس آبله مرغان اصلاً از خانواده ویروس های آبله نیست. بهتر است به آبله مرغان «واریسلا زوستر» بگوییم. از لحاظ طبقه بندی ویروس آبله مرغان جزو ویروس های عامل تبخال طبقه بندی می شود و اصلاً هیچ ارتباط ژنتیکی و شباهتی بین آن و آبله میمونی وجود ندارد.
وی افزود: واکسن آبله انسانی یا smallpox، می تواند تا ۸۵ درصد از مبتلا شدن به آبله میمونی جلوگیری نماید. البته هم اکنون در ایران افرادی که این واکسن را دریافت نمودند، از زمان تزریقشان ۴۰ تا ۵۰ سال قبل است و امکان دارد ایمنی در مقابل آبله را از دست داده باشند.
معاون تحقیقات و فناوری انستیتو پاستور ضمن بیان اینکه نیازی به طراحی واکسن جدید برای آبله میمونی نیست، اظهار داشت: میتوان از همان واکسن های قبلی آبله انسانی برای آبله میمونی استفاده نمود. باآنکه که آن واکسن های آبله بعد از اعلام ریشه کنی معدوم شدند؛ ولی اگر نیاز باشد، میتوان از شرکت هایی که این واکسن را تولید می کنند، تأمین کرد.
وی درباره پلت فرم واکسن آبله انسانی، توضیح داد: هم اکنون چند واکسن برای آبله انسانی وجود دارد که در آنها هم از ویروس تخفیف حدت داده استفاده شده و هم از ویروس non replicant که توانایی تکثیر ندارند، استفاده شده است.
احتمال بروز یک شیوع بزرگ چقدر است؟
دانشیار ویروس شناسی پزشکی مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید در مورد اینکه احتمال بروز همه گیری آبله میمونی چقدر است؟ توضیح داد: من معتقدم که ما باید همواره سه سناریوی خوب، بد و متوسط تعریف نماییم و همیشه برنامه های خویش را برای سناریوی بد بنویسیم تا کم ترین ضرر و خسارت را متحمل شویم.
وی افزود: هم اکنون هم ما برای سناریوی بد برنامه ریزی می کنیم؛ ولی نظر شخصی من این است که شیوع آبله میمونی در مقایسه با پاندمی کووید-۱۹، چندان بزرگ نخواهد بود.
منبع: آجاك
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره