بررسی آموزش عالی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ كل كشور؛
وضعیت بودجه آموزش عالی در سال آینده چگونه است؟
به گزارش آجاک بررسی لایحه بودجه سال آینده از آن حکایت می کند که کل اعتبارات در ارتباط با دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و واحدهای ستادی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۳۱ درصد رشد داشته است.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری سازمان برنامه و بودجه کشور، مأموریت تهیه مطالعات پشتیبان بودجه را بر عهده دارد. این مطالعات پشتیبان، جهت بررسی بودجه بخش های مختلف کشور انجام می شود. یکی از بخش های مهم در بودجه سالانه، بخش آموزش عالی است.
آموزش عالی کلیه زیرنظام های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه پیام نور، دانشگاه جامع علمی- کاربردی، دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه فنی و حرفه ای، دانشگاه های وابسته به سایر دستگاههای اجرایی، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه های غیردولتی- غیرانتفاعی را شامل می شود. گزارش «آموزش عالی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور» در ایام اخیر، انتشار یافته است.
اعتبارات آموزش عالی در سال آینده چقدر رشد خواهد داشت؟
بررسی های این مطالعه از آن حکایت می کند که کل اعتبارات در ارتباط با دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و واحدهای ستادی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، حدود ۳۱ درصد رشد داشته است. بیشترین میزان رشد، به درآمدهای اختصاصی متعلق می باشد. میزان رشد این درآمدها، در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۴۵ درصد برآورد می شود.
بررسی سهم اعتبارات برحسب ماهیت از کل اعتبارات، گویای آن می باشد که ۸۲ درصد از اعتبارات از محل منابع بودجه عمومی (۷۳ درصد هزینه ای و ۹ درصد تملک دارایی های سرمایه ای) تأمین خواهد شد. مشارکت دانشگاه ها و واحدهای ستادی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (سهم درآمدهای اختصاصی) در تأمین هزینه های مورد نیاز در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، حدود ۱.۷ درصد افزایش داشته است.
مهم ترین شاخصهای مالی بخش آموزش عالی
یکی از مهم ترین شاخصهای مالی بخش آموزش عالی، «سهم اعتبارات فصل آموزش عالی از تولید ناخالص داخلی (GDP)» است. این شاخص نشان داده است که تأمین هزینه های آموزش عالی تا چه میزان در هر کشور دارای اولویت است. میزان این شاخص در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور بر اساس پیشبینی مقدار تولید ناخالص داخلی توسط مرکز آمار ایران، معادل ۰.۵۵ درصد برآورد می شود که نسبت به مقدار مشابه آن در سال ۱۳۹۹، از رشد متوسط سالانه ۵.۷ درصد برخوردار خواهد بود.
یکی دیگر از شاخصهای مالی مهم این بخش، «شاخص سهم اعتبار فصل آموزش عالی از بودجه عمومی دولت» است که مبین سهم هزینه های انجام شده دولت در بخش آموزش عالی است. برآورد می شود مقدار این شاخص از ۳.۸۱ درصد در سال ۱۳۹۹ به ۳.۶۶ درصد در سال ۱۴۰۱ کاهش پیدا کند.
شاخص مالی دیگری که وجود دارد، «نسبت اعتبارات فصل آموزش عالی از کل اعتبارات آموزش» شامل اعتبارات فصل آموزش و پرورش عمومی، فصل آموزش فنی و حرفه ای و مهارت آموزی و همینطور فصل آموزش عالی)، است و میزان هزینه های آموزش عالی به هزینه های کل آموزش کشور را نشان داده است. میزان این شاخص با روندی افزایشی از ۲۷.۴ درصد در سال ۱۳۹۹ به ۳۱.۱ درصد در سال ۱۴۰۱ خواهد رسید.
اعتبارات و مهم ترین نگاههای آموزش عالی (زیرنظام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور شامل موارد زیر است:
اعتبارات هزینه ای
مهم ترین خصوصیت های اعتبارات هزینه ای در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور در بخش آموزش عالی به شرح زیر است:
- ساماندهی ردیف های دانشگاهی و ستادی
- انطباق عناوین دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی با مصوبات شورای گسترش
- تقویت اعتبارات در ارتباط با خدمات رفاه دانشجویی به میزان ۶۰ درصد
- پشتیبانی از جذب دانشجوی خارجی
- پشتیبانی از پژوهش های کاربردی
- تقویت اعتبار دانشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (رشد ۳۰ درصد)
- تقویت اعتبار دانشگاه فنی و حرفه ای در جهت پشتیبانی از رشته های مهارتی (رشد ۴۳ درصد)
- پشتیبانی از صندوق علوم، تحقیقات و فناوری (همکاری های دانشگاه صنعت و دولت) با رویکرد نوآوری باز
- پشتیبانی از فارغ التحصیلان دوره دکتری در چارچوب امریه پست دکتری
- افزایش اختیارات دستگاههای سیاستگذار
- حذف فعالیت ها و برنامه محور کردن اعتبارات
اصلاحات ساختاری
با هدف برنامه محور کردن اعتبارات و یکپارچگی بین برنامه ها و همینطور برقراری ارتباط مناسب بین اهداف برنامه ششم توسعه کشور با اهداف بودجه در چارچوب برش یک ساله از برنامه میان مدت، برنامه های بخش آموزش عالی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، مورد بازنگری و اصلاح قرار گرفته است.
یکی دیگر از اصلاحات ساختاری صورت گرفته در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور که با هدف افزایش اختیارات و مسئولیت پاسخگویی دستگاههای سیاست گذار انجام شده، ادغام ۲۲ پژوهشکده و هفت پارک علم و فناوری سطح سه ذیل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دانشگاه های وابسته به سطح دو آن وزارت خانه است. جزئیات این اصلاحات در گزارش ذکر شده است.
اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای
اولویت بندی طرح های تملک دارایی های سرمایه ای بر اساس موارد زیر است:
۱- طرح های مصوب سفر مقام معظم رهبری و رئیس جمهور؛
۲- طرح هایی که در سال ۱۴۰۱ خاتمه می یابند؛
۳- طرح هایی که فعال بوده و از پیشرفت فیزیکی بالایی برخوردار هستند؛
۴- استفاده اهرمی از اعتبارات عمومی با تقویت طرح هایی که با مشارکت خیرین و یا از محل سایر منابع (طرح های ۵۰ درصدی و مدیریت سبز) اجرا می شوند؛ و
۵- توجه به طرح های نگهداری و تعمیرات بعنوان یکی از ارکان مهم و اصلی بهره وری.
اعتبارات آموزش عالی
- کل اعتبارات مصوب (هزینه ای، تملک دارایی های سرمایه ای و درآمد اختصاصی) دانشگاه ها و واحدهای ستادی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۱۴۰۰، به میزان ۳۰۴، ۲۶۰ میلیاردریال بوده است. این اعتبارات با برخورداری از رشدی معادل ۳۱ درصد، در حد ۳۷۳، ۳۴۱ میلیاردریال در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ پیشنهاد شده است.
- سهم اعتبارات هزینه ای از کل اعتبارات پیشبینی شده در لایحه، ۷۳ درصد (۳۶۰، ۲۴۹ میلیارد ریال)، درآمدهای اختصاصی ۱۸ درصد (۸۵۵، ۶۰ میلیارد ریال) و تملک دارایی های سرمایه ای ۹ درصد (۱۵۸، ۳۱ میلیارد ریال) است.
- مقایسه اعتبارات پیشبینی شده در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور با اعتبارات سال ۱۴۰۰ گویای آن می باشد که میزان رشد اعتبارات هزینه ای معادل ۳۰ درصد، درآمد اختصاصی برابر ۴۵ درصد و تملک دارایی های سرمایه ای حدود ۲۰ درصد است.
- توجه ویژه به تأمین اعتبارات در ارتباط با خدمات رفاه دانشجویی به میزان ۶۰ درصد، حمایت و تقویت اعتبار دانشگاه فنی و حرفه ای در جهت پشتیبانی از رشته های مهارتی در حد ۴۳ درصد و پشتیبانی از فارغ التحصیلان دوره دکتری در چارچوب امریه پست دکتری (۳۰ میلیارد ریال) از نکات قابل ذکر است.
- تأمین اعتبارات لازم برای به بهره برداری رسیدن ۵۷ پروژه با زیربنایی معادل ۲۲۹ هزار مترمربع یکی دیگر از خصوصیت های لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور است.
- در اجرای قانون پشتیبانی از خانواده و جوانی جمعیت، اعتباری معادل ۸۴۰ میلیاردریال برای تکمیل خوابگاه های دانشجویی متأهلینی که ۵۰ درصد آنها از سوی خیرین یا سایر منابع تکمیل شده باشد، پیشبینی شده است.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، گزارش تحلیلی «بررسی وضعیت آموزش عالی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور»، همچون مطالعات پشتیبان بودجه سال ۱۴۰۱ است که توسط گروه پژوهشی نظام های نوین برنامه ریزی، بودجه ریزی و مدل سازی مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری سازمان برنامه و بودجه تهیه شده است.
این گزارش دیماه سالجاری در ۶۷ صفحه انتشار یافته و در تدوین آن فرحناز صبوحی، حسین شفیعی، امیرحسین آقاجانی، ملیحه اخلاقی، دینا کبیری، فرحناز رضاپور با نظارت علمی دکتر علی سیف الدین مشارکت داشته اند.
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره