مروری بر نتایج یك پژوهش؛
پلیس چگونه باید صحنه های ساختگی قتل را تشخیص دهد؟
آجاک: پژوهشگران دانشگاه علوم انتظامی امین با انجام مطالعه ای عوامل موثر در تشخیص صحنه های ساختگی قتل را مورد بررسی قرار دادند.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، قتل همچون جرائمی است که در بیشتر موارد بصورت پنهانی و به دور از چشم هرگونه شاهدی اتفاق می افتد. بنا بر این ماموران تحقیق وظیفه دارند نسبت به شناسایی مجرم اقدام نمایند. شناسایی مجرم نیز مستلزم بررسی صحنه جرم است.
بررسی صحنه جرم و تشخیص ساختگی بودن آن نیازمند بررسی دقیق است. در ایران نحوه بررسی صحنه های جرم قتل بصورت سنتی انجام می گیرد و الگوی مشخص و مدونی در مورد تشخیص صحنه ها ساختگی وجود ندارد. کاراگاهان و ماموران چنانچه در صحنه جرم به موارد غیر معمولی برخورد کنند، تنها برمبنای تجربیات شخصی خود مبادرت به بررسی صحنه می کنند.
به همین دلیل پژوهشگران دانشگاه علوم انتظامی امین با انجام مطالعه ای یک الگوی تشخیصی برای شناسایی صحنه های ساختگی قتل، ارائه دادند.
برای انجام این تحقیق، پژوهشگران با ۲۳ نفر از کارشناسان و متخصصان حوزه کشف قتل شامل کاراگاهان شامل شاغل و بازنشسته، کارشناسان پزشکی قانونی و کارشناسان تشخیص هویت، مصاحبه انجام دادند.
بر اساس یافته های این مطالعه؛ برای شناسایی رفتارها و تغییراتی که منجر به صحنه سازی جرم می شوند، باید به تناقض گویی ها و اظهارات کذب مظنون، موارد و اشیایی که به صحنه جرم اضافه شده که ضرورتی به حضور آنها در صحنه جرم نبوده، شواهدی که از صحنه جرم پاک شده اند، شواهدی که از صحنه جرم برداشته و حذف شده و از بین رفته اند، رفتارهای غیر معمول مظنونان و به هم خوردگی صحنه جرم و جابه جایی جسد توجه داشت.
پس از شناسایی رفتارها و تغییراتی که منجر به صحنه سازی جرم می شود، باید نسبت به شناسایی علت و انگیزه قتل اقدام نمود. یافته های این پژوهش نشان داد؛ علت و انگیزه قتل می تواند مواردی نظیر اختلافات خانوادگی، داشتن رابطه پنهانی مظنون (همسر قربانی) با شخص ثالث، اختلاف مالی قربانی با دیگری، مسائل ناموسی و جنسی و اعتیاد مظنون باشد.
پس از شناسایی علت و انگیزه های قتل، شناسایی روابط بین قربانی و مجرم یکی دیگر از مراحل کلیدی است که باید به آن توجه داشت. یافته های این مطالعه و تحقیقات پیشین نشان میدهد که حدودا در بیشتر موارد، صحنه سازی توسط کسانی انجام می شود که رابطه قبلی با قربانی جرم داشته اند و برمبنای یافته های این تحقیق؛ بیش ترین صحنه سازی ها توسط کسانی انجام شده که با قربانی جرم رابطه فامیلی، زن و شوهری، پدر و فرزندی، مادر و فرزندی و رابطه آشنایی قبلی بواسطه داشتن کار و شغل مشترک یا بده بستان های دیگری داشته اند.
به گفته پژوهشگران این مطالعه اگر کارآگاهان و ماموران تحقیق از منابع کافی (انسانی، مالی، فناوری و تجهیزات) و سیستم پشتیبان قوی برخوردار باشند، این امر می تواند کمک شایانی به پروسه تشخیص صحنه های جرم ساختگی کند. ضمن اینکه برخی از عوامل نیز مانند موانع ساختاری، رفتاری، مسائل مالی و مسائل پشتیبانی (موانع سازمانی) و موانع حقوقی، قضایی، اجتماعی و تعامل ضعیف تعدادی از سازمان ها با پلیس (موانع برون سازمانی)، می تواند در تشخیص صحنه های ساختگی بعنوان موانع و عوامل بازدارنده مدنظر قرار گیرد.
بر همین اساس پژوهشگران پیشنهاداتی را برای بهبود پی جویی پرونده های مربوط به صحنه های ساختگی قتل پیشنهاد کردند:
- توجه ماموران تحقیق و کارآگاهان به بررسی و تحقیق علمی صحنه جرم؛
- تهیه چک فهرست بررسی صحنه های ساختگی جرم توسط دفاتر تحقیقات کاربردی ناجا، خصوصاً دفتر تحقیقات کاربردی پلیس آگاهی، با بهره گیری از تجربیات کارآگاهان بازنشسته، اساتید حوزه جرم یابی و کتاب های علمی؛
- مأموران تحقیق و کارآگاهان به هنگام بررسی صحنه های خودکشی، حوادث منجر به فوت، خفگی ها و اعلام فقدان، فرض را بر عدم صحت آنچه که گزارش شده و آنچه که در نگاه اول مشاهده می کنند، قرار دهند. البته باید توجه داشت، تمام تحقیقات باید مبتنی بر قانون بوده و به وسیله اخلاق هدایت شود؛
- توجه ویژه به اصلاح و تقویت ساختار سازمانی و تجهیزات پلیس آگاهی؛
- مرتفع کردن موانع رفتاری موثر بر تشخیص صحنه های ساختگی؛ ماموریت های غیر مرتبط و مضاعف و بدون پاداش، آماده باش های مکرر، خستگی بیش ازحد ناشی از ماموریت های محوله زائد بر وظیفه و مشکلات اقتصادی، موجب خستگی و تضعیف روحیه ماموران و کارآگاهان شده و این مساله در کارایی ماموران تاثیر خواهد داشت.
در انجام این مطالعه علی جهانگیرپور، جلال شیرزاد، اصحاب حبیب زاده و مرتضی نجفی علمی؛ پژوهشگران دانشگاه علوم انتظامی امین، مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه، زمستان سال ۱۳۹۹ بصورت مقاله علمی با عنوان «الگوی تشخیص صحنه های ساختگی در جرم یابی قتل» در فصل نامه پژوهش های اطلاعاتی و جنایی، انتشار یافته است.
منبع: acak.ir
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره