در یك پژوهش بررسی شد؛
زعفران کدام مناطق ایران اثر ضد سرطانی بیشتری دارند؟
آجاک: آجاک: پژوهشگران در یک مطالعه با بررسی عصاره های زعفران گناباد، نجف آباد اصفهان، سروآباد، قائن و کوهدشت لرستان، تاثیر ضد سرطانی آنها را بر دو نوع سلول سرطان سینه بررسی کردند.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، سرطان بیماری است که از تکثیر کنترل نشده سلول ها ناشی می شود. رایج ترین روش های درمان سرطان پستان، جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی است که هر کدام اثرات جانبی نامطلوبی را برای بیماران به همراه دارند. بنابراین محققان در تلاش هستند که ترکیبات جدید و با عوارض کمتر، برای از بین بردن سلول های سرطانی بیابند.
گیاه زعفران ترکیبات دارویی مختلفی مانند «کروسین» و «سافرانال» دارد و بنابراین مورد توجه پژوهشگران تحقیقات سرطان قرار گرفته است. این گیاه در مناطق مختلفی از جهان بخصوص در ایران، فرانسه، ترکیه، مصر، امارات متحده عربی، مکزیک، سوئیس، استرالیا، نیوزلند و الجزایر کشت می شود. این گیاه در گذشته بعنوان داروی ضد درد و آرام بخش مورد استفاده قرار می گرفت.
مکانیسم دقیق فعالیت ضد سرطانی زعفران و اجزای آن هنوز به خوبی شناخته نشده است؛ با این سازوکارهایی مانند القای آپوپتوز(مرگ برنامه ریزی شده سلول)، القا کردن توقف چرخه سلولی و... در این حوزه پیشنهاد شده است. برخی از داروهای شیمی درمانی هم اثرات ضد سرطانی را از راه القای آپوپتوز اعمال می کنند. با عنایت به این که تعدیل یا مهار آپوپتوز یا مرگ برنامه ریزی شده سلول، نشانه ای از شروع و یا پیشرفت سرطان است، ازاین رو القای آپوپتوز هم یکی از بهترین راهکار ها برای درمان سرطان شناخته می شود.
در سالهای اخیر؛ خیلی از محققان گزارش کرده اند که عصاره های زعفران خواص ضد سرطانی دارند. با عنایت به این که اثر ضد سرطانی این گیاه در ارتباط با ترکیبات مختلف موجود در آن(کروسین، کروستین، پیکروکروسین و سافرانال) است، امکان دارد میزان این ترکیبات بسته به شرایط جغرافیایی که گیاه در آن کشت می شود، متفاوت باشد.
زعفران به صورت وسیع در مناطق شمال شرقی ایران کشت می شود؛ ولی در سال های اخیر این ادویه گرانبها در سایر مناطق ایران همچون غرب کشور هم کشت شده است. بر همین مبنا پژوهشگران گروه علوم زیستی دانشگاه کردستان در یک مطالعه خواص ضد سرطانی کلاله های زعفران مناطق مختلف ایران را بر روی دو نوع سلول سرطان پستان انسان بررسی کردند.
برای انجام این مطالعه ابتدا کلاله زعفران از پنج نقطه مختلف ایران شامل گناباد نجف آباد اصفهان، سروآباد، قائن و کوهدشت لرستان، جمع آوری شد و سپس از آنها عصاره آبی و عصاره متانولی تهیه شد. این عصاره های گیاهی به محیط کشت سلول های سرطانی افزوده شدند و بعد از گذشت ۴۸ و ۷۲ ساعت میزان سمیت سلولی آنها مورد بررسی قرار گرفت.
بررسی های این مطالعه نشان داد عصاره های آبی هر پنج نوع زعفران دارای تاثیر سمیت سلولی(سیتوتوکسیک) بر رده سلولی MDA-MB-۲۳۱ هستند.
در این مطالعه تاثیر ضد سرطانی عصاره آبی همه زعفران های مورد بررسی در این مطالعه بعد از ۴۸ و ۷۲ ساعت، بر سلول سرطانی MDA-MB-۲۳۱ با افزایش غلظت، بیشتر می شد و تاثیر آن وابسته به غلظت بود.
همچنین تاثیر ضد سرطان عصاره آبی زعفران های گناباد و نجف آباد بر سلول سرطانی MDA-MB-۲۳۱، باگذشت زمان، بیشتر می شد و تاثیر آنها وابسته به زمان بود؛ ولی در مورد عصاره سایر زعفران ها، این تاثیر دیده نمی شد.
در این مطالعه مشخص شد که اثر سیتوتوکسیک عصاره متانولی همه انواع زعفران به جز نمونه سروآباد بر روی سلول های MDA-MB-۲۳۱ بیشتر از تاثیر عصاره های آبی بود.
تأثیر اغلب عصاره های متانولی، به جز عصاره متانولی نمونه لرستان، وابسته به غلظت بود، اما وابسته به زمان نبود. همینطور مشخص شد که کمترین تاثیر در بین عصاره های متانولی بر روی بر سلول سرطانی MDA-MB-۲۳۱، در ارتباط با نمونه زعفران لرستان است.
نتایج بررسی اثر عصاره های آبی نمونه های مختلف زعفران بر روی سلول های MCF-۷ نشان داد که همه این عصاره ها به جز عصاره نمونه قائن، وابسته به غلظت و زمان است. نمونه قائن فقط در غلظت های بالا وابسته به زمان بود.
در میان عصاره های متانولی، تاثیر نمونه های نجف آباد و گناباد وابسته به غلظت و زمان بودند و هر دو عصاره آبی و متانولی نمونه گناباد دارای کمترین تاثیر بر روی رده سلول سرطانی MCF-۷ بود.
در کل پژوهشگران این مطالعه عنوان می کنند که به نظر می آید با متانول ترکیبات سیتوتوکسیک بیشتری از زعفران استخراج می شود. همینطور این محققان می گویند که با عنایت به تفاوت وسیع شرایط اقلیمی و خاستگاه جغرافیایی زعفران های مورد مطالعه در این پژوهش، به نظر می آید زعفران ها از نظر ترکیبات دارای خواص ضد سرطانی با یکدیگر اختلاف دارند و شناسایی همه این ترکیبات و تفاوتهای آنها نیازمند مطالعات بیشتر است.
در این مطالعه با استفاده از استاندارد ISO ۳۶۳۲ کیفیت زعفران ها هم مورد بررسی قرار گرفت و بر مبنای آن نمونه زعفران سروآباد در دسته دوم کیفیت، نمونه های گناباد، نجف آباد و کوهدشت در دسته سوم کیفیت قرار دارند و نمونه قائن در هیچ یک از دسته بندی ها جای نگرفت. چون که زعفران قائن کمترین مقدار کروسین و پیکروسین را در مقایسه با سایر زعفرانها داشت.
همچنین در این مطالعه ارتباطی بین کیفیت زعفران و اثر سمیت سلولی آن مشاهده نشد.
در کل برپایه مشاهدات پژوهشگران این مطالعه عصاره های آبی و متانولی کلاله های زعفران های مختلف، اثر سیتوتوکسیک قابل توجهی بر رده های سلولی سرطانی MDA-MB-۲۳۱ نداشتند. در حالیکه همان نمونه ها بر رده سلولی MCF-۷ z تاثیر سمیت سلولی داشتند. چون که این رده سلولی یک رده سلولی سرطانی با قدرت تهاجمی بالا است و معمولا مقاومت بیشتری به ترکیبات سیتوتوکسیک دارد.
بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه، زعفران زراعی کشت شده در گناباد دارای اثرات سیتوتوکسیک بیشتری بر رده سلول سرطانی MCF-۷ است و با حلال متانول، میتوان ترکیبات دارای اثر سمیت سلولی بیشتری از کلاله زعفران ها بخصوص نمونه گناباد، استخراج کرد.
در انجام این مطالعه نجیبه شیدایی و راحله شاکری پژوهشگران گروه علوم زیستی دانشکده علوم پایه دانشگاه کردستان با یکدیگر مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه تابستان ۱۴۰۱، به صورت مقاله علمی با عنوان «مقایسه خواص ضد سرطانی کلاله زعفران های(Crocus sativus) مناطق مختلف ایران روی سلول های MDA-MB-۲۳۱ و MCF-۷ سرطان پستان انسانی» در مجله علمی پژوهشی شناسی جانوری تجربی انتشار یافته است.
منبع: acak.ir
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره