پژوهشگران بررسی كردند
یارانه آرد و گندم در مصرف نان اثرگذار است؟
به گزارش آجاک پژوهشگران با انجام یک مطالعه روند تغییرات میزان یارانه پرداختی به نان و همینطور میزان مصرف نان در ایران در سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰ را مورد بررسی قرار دادند و عنوان کردند علیرغم روند افزایشی پرداخت یارانه به آرد و گندم، سرانه مصرف نان در کشور کاهش داشته است.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، هر سال برای تأمین امنیت غذایی مردم ایران، مبالغ زیادی برای تأمین یارانه مصرفی نان در بودجه دولت اختصاص داده می شود. یارانه نان که به شکلی پرداخت انتقالی از سوی دولت به مصرف کنندگان است، در تعدیل شکاف درآمدی گروه های کم درآمد و پردرآمد، نقش موثری ایفا می کند.
گندم اصلی ترین ماده غذایی خانوارهای ایرانی است و از دیدگاه تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و دولت، گندم پر اهمیت ترین محصول کشاورزی در ایران است. ازاین رو بررسی سیاست های حمایتی دولت از تولید گندم و به دنبال آن تولید نان از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.
در طول سالهای گذشته، بالاترین میزان یارانه در کشور، به نان اختصاص پیدا کرده است. افزایش قیمت خرید تضمینی و رشد هزینه های تبعی خرید و تبدیل گندم و آرد و همینطور افزایش جمعیت سال به سال، میزان یارانه مورد احتیاج به این محصول را افزایش داده است. با عنایت به توزیع نامناسب یارانه و منافع حاصل از آن در مناطق و گروه های مختلف درآمدی، کیفیت نامرغوب آرد، ضایعات دور ریز نان، کاهش سرانه مصرف نان و نبود مطالعات جامع، پژوهشگران کشور با انجام یک مطالعه روند تغییرات میزان یارانه پرداختی به نان و همینطور میزان مصرف نان در ایران را مورد بررسی قرار دادند.
برای انجام این مطالعه، اطلاعات مورد نیاز از ترازنامه غذایی سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰ جمهوری اسلامی ایران و میزان یارانه پرداختی به آرد و گندم از مستندات و آمارهای موجود در وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان جمع آوری شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارها و روش های آماری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.
یافته های این مطالعه نشان داد که بیشترین میزان مصرف نان در ارتباط با سالهای ۱۳۸۱ و ۱۳۸۶ است. همینطور بیشترین میزان سرانه مصرف نان و بیشترین انرژی تولیدی حاصل از مصرف نان در سال در ارتباط با سالهای ۱۳۸۱ و ۱۳۸۳ است و بیشترین سرانه مصرف روزانه نان در ارتباط با سالهای ۱۳۸۱ و ۱۳۷۸ است. سالهای ۱۳۸۷ و ۱۳۹۰ بیشترین میزان یارانه پرداختی به آرد و گندم را به خود اختصاص داده اند.
بررسی روند سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰ نشان داد که میزان یارانه پرداختی به نان در خلال این سال ها، روند افزایشی داشته است و بیشترین میزان یارانه پرداختی به نان در ارتباط با سال ۱۳۸۷ است. از طرفی میزان مصرف نان در خلال سالهای مذکور، روند کاهشی به خود گرفته و بیشترین میزان مصرف نان در خانوارهای ایرانی در ارتباط با سالهای ۱۳۸۱ و ۱۳۸۶ است.
ارزیابی های پژوهشگران این مطالعه از آن حکایت می کند که با افزایش میزان یارانه پرداختی به نان، میزان مصرف نان در سالهای مذکور کاهش داشته است. همینطور مشخص شد که با افزایش میزان یارانه پرداختی به نان، میزان انرژی تولیدی در بدن هم کاهش داشته است.
به گفته پژوهشگران این تحقیق؛ شاید یکی از علل اصلی روند نزولی مصرف نان در خلال سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰ را بتوان به افزایش چند مرحله ای قیمت نان در خلال سالهای مذکور در ایران نسبت داد. بعنوان مثال قیمت هر قرص نان سنگگ در خلال سالهای ۱۳۸۴، ۱۳۸۸، ۱۳۹۰ و ۱۳۹۲ به ترتیب ۵۰، ۲۰۰، ۵۰۰ و ۸۰۰ تومان بود. همینطور قیمت هر قرص نان بربری از ۷۵ تومان در سال ۱۳۸۴ به ۵۰۰ تومان در سال ۱۳۹۲ رسید. به صورتی که طبق آمارها، نرخ تورم در آن سال ها برای این نوع نان ۶۶۷ درصد گزارش شده است.
همچنین دلیل دیگری که را که میتوان به کاهش مصرف نان، علیرغم افزایش یارانه پرداختی به آن نسبت داد، این است که به منظور تثبیت قیمت نان، همه ساله مبالغ بسیاری در چارچوب یارانه به این محصول پرداخت شده است، اما توجه ناکافی به ایجاد شرایط رقابت پذیری و ایجاد حق انتخاب برای مشتریان و نانوایان نشده است. برخی مشکلات در رابطه با سهمیه بندی آرد و ضعف در آموزش نظری و عملی پخت نان به نانوایان، از عمده ترین مشکلات موجود در ساختار یارانه های تولید نان کشور هستند.
این محققان می گویند: از محدودیت های مطالعه حاضر عدم توجه به ارزش واقعی پول ملی اختصاص یافته به یارانه گندم و نان و سهم آن در هزینه کلی خانوار در خلال سالهای مورد مطالعه است که می تواند تفسیر حاصل از نمودار میزان یارانه اختصاص یافته به آرد و گندم و تغییرات رفتار مصرف کننده را گرفتار چالش کند و لازم است در مطالعات بعدی به آن پرداخته شود.
در انجام این تحقیق مینا باباشاهی؛ دانشجوی دکتر سیاست های غذا و تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و سمیرا شکری؛ دانشجوی دکتر بهداشت و ایمنی مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی تهران، مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه بهار سالجاری، به صورت مقاله علمی با عنوان «ارتباط میزان یارانه پرداختی به گندم و آرد و سرانه مصرفی نان در خانوارهای ایرانی» در مجله سلامت و بهداشت انتشار یافته است.
منبع: acak.ir
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره